Dafnis i Chloe

Dafnis i Chloe
Calbet, Antoine (1860 - 1944)  
olej / płótno  
145 x 99  
1914  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
MNP FR 182 (d. Mo 1239)  
Fundacja im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
Galeria Sztuki Europejskiej  

Antoine Calbet (1860-1944) to malarz francuski, uczeń Cabanela, od którego zaczerpnął żywą kolorystykę. Był członkiem Société des Artistes Français. Wystawiał na Salonach. Upodobał sobie tematykę mitologiczną, antyczną. Zajmował się także ilustrowaniem książek. Jego malarstwo nawiązuje w swej stylistyce do dzieł XVIII-wiecznych*.
 
Opis obrazu:
 
Dafnis i Chloe są bohaterami antycznego romansu pióra Longosa. Nie ma jednak pewności, co do autorstwa utworu, ani czasu jego powstania, który podawany bywa w przedziale od III do V w. n.e. Dzieło aż do XIX wieku przetrwało w wersji uszkodzonej, pozbawionej znacznej partii tekstu. W 1809 roku francuski pisarz – Paul Courier odnalazł we florenckiej Bibliotece Św. Wawrzyńca rękopis sielanki i skopiował brakujące wersy. Okazało się, iż wbrew przypuszczeniom Goethego, zaginione fragmenty były dość obszerne – około 6-7 stronnic i zawierały istotny dla całości opis rodzącej się miłości Dafnis i Chloe**.
 
Sielanka prezentuje dzieje miłości dwojga pastuszków. Postać Erosa spowija stronnice utworu. Ale nie tylko miłość, zarówno ta w wymiarze duchowym, jak i cielesnym staje się bohaterem romansu. Kiedy Chloe porywają najeźdźcy, cała przyroda bierze udział w jej ocaleniu. Ona „żyje wespół z owymi dziećmi, które same wyrastają niby jej najpiękniejsze kwiaty. Oplata je barwnymi wieńcami wiosny, zbliża ich ciała ku sobie skwarem lata, rozłącza chłodnymi dłońmi zimy.”**.
 
Calbet przedstawia zapewne jedną z początkowych scen, w których między namalowanymi, nagimi postaciami pastuszków zaczyna rodzić się uczucie. Dafnis przygrywa na piszczałce, Chloe plecie różaną girlandę, zrywając jasnoróżowe pąki z krzewu, w którego cieniu skryli się kochankowie. Kompozycja dzieła, usytuowanie postaci po dwóch przeciwnych stronach drzewa budzi skojarzenia z analogicznym upozowaniem Adama i Ewy wokół Drzewa Poznania Dobra i Zła w ogrodzie rajskim. Jednak w ujęciu Calbeta, stworzeni
dla siebie kobieta i mężczyzna żyją w idealnej harmonii z otaczającą ich przyrodą. Podporządkowują się
jej prawom. Są szczęśliwi.
 
Tekst: Agnieszka Wajroch
Literatura:
*Galeria Rogalińska Edwarda Raczyńskiego, oprac. M.Gołąb, A.Ławniczakowa, M.P.Michałowski, [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Poznaniu, listopad 1997-marzec 1998], Poznań 1997, poz. kat.29.
**Longos, Dafnis i Chloe, wstęp, s. 2, online: http://www.wiw.pl/kulturaantyczna/eseje/dafnis_02.asp, [dostęp: 26.50.2021].