Głowa kobieca

Głowa kobieca
Janowski, Ludomir (1862 - 1939)  
kredka - pastel / papier na tekturze  
39 x 49  
ok. 1903  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
MNP FR 295 (d. Gr 592)  
Fundacja im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
zakup  
Galeria Sztuki Polskiej koniec XVIII w. do 1939 r.  

Ludomir Janowski (1862-1939) naukę rozpoczął w Szkole Rysunkowej Iwana Trutniewa w Wilnie, następnie jako wolny słuchacz uczęszczał do Akademii petersburskiej. Po ukończeniu studiów mieszkał w Wilnie, w 1906 osiedlił się w Warszawie. Przez lata swoje prace prezentował na wystawach w kraju i za granicą. W jego twórczości widoczne są wpływy Józefa Pankiewicza, z którym się przyjaźnił. W swojej twórczości zajmował się głównie malarstwem portretowym i pejzażowym.
 
Opis obrazu:
 
Obraz ukazuje kobietę w ujęciu popiersiowym, en face (na wprost). Ramiona modelki ukazane schematycznie. Głowa otoczona jest gęstymi włosami, przedzielonymi przedziałkiem na środku, stanowiącymi jakby ramę dla jasnej twarzy. Rysy wyostrzone są przez zastosowany światłocień. Artysta zaznaczył kształt kości policzkowych czy załamania w kącikach ust. Poprzez podkreślenie blasku światła na czubku nosa, artysta nadał mu niemal trójwymiarowości. Oczy są głęboko osadzone, kobieta spogląda wprost na widza. Tło jest jednolite, utrzymane w ciemnej kolorystyce.
 
Dzieło jest monochromatyczne, utrzymane w odcieniach czerni i szarości. By oddać szczegóły artysta zastosował mocny światłocień, który nadaje realizmu portretowi. Ograniczenie przedstawienia ramion kobiety do ukazania ich zarysu sprawia, iż dzieło stanowi studium głowy. Artysta z dużą szczegółowością przedstawia twarz, ale też włosy kobiety ukazując ich pasma rozjaśnione plamą światła padającego zza górnej krawędzi obrazu.
 
Tekst: Katarzyna Bartosiak
Literatura:
Galeria Rogalińska Edwarda Raczyńskiego, oprac. M. Gołąb, A. Ławniczakowa, M. P. Michałowski, [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Poznaniu, listopad 1997-marzec 1998], Poznań 1997, nota biograficzna, s. 79.